object augustus 2014

Nederlandse stoottroepershelm 1944 US M1.

Deze prachtige gecamoufleerde helm hebben we al jaren in de collectie en hebben we hier in de buurt op maar 5 km. van het museum gekregen van de heer Kropman. Hij diende in 1944 bij de Nederlandse stoottroepen die toen in Limburg zijn opgericht.

Het regiment is ontstaan uit de Landelijke knokploegen (LKP) en de Raad Van Verzet (RVV) in de Tweede Wereldoorlog, waaronder de KP Margriet. Deze naam leeft nog steeds voort binnen het regiment. In september 1944 gaf Z.K.H. Prins Bernhard formeel de opdracht voor het vormen van een militair verband, bestaand uit personen die actief betrokken waren bij het gewapend verzet. Daarmee was het regiment Stoottroepen geboren.

Tweede Wereldoorlog

Toen het zuidelijk deel van Nederland in 1944 was bevrijd van de Duitse bezetting, hebben vele Nederlanders zich aangemeld bij de nieuw te formeren stoottroepen compagnieën. Deze compagnieën werden ingedeeld bij het voor deze gelegenheid gevormde Commando-Brabant en Commando-Limburg. Later (medio juni 1945) zijn deze samengevoegd tot een regiment. Zij werden direct ingezet in de gebieden onder de grote rivieren, waar Duitse verkenningseenheden regelmatig probeerden te infiltreren in het bevrijde zuiden. Zonder enige vorm van training en met gebrekkige uitrusting, hebben deze "stoters van het eerste uur" zich maximaal ingezet om deze infiltraties te voorkomen, waarbij regelmatig gevechtscontact werd gemaakt met Duitsers. Als bewapening werden vaak buitgemaakte Duitse wapens gebruikt, in combinatie met vooroorlogs materiaal en wapens die tijdens de oorlog gedropt waren door de Britten.

Omdat uniformen in de eerste periode ook niet voorradig waren, droegen de stoottroepen blauwe overalls met een oranje band op de linker arm. De Nederlandse helm uit 1934 was nog beschikbaar en behoorde aanvankelijk min of meer tot de standaard uitrusting. In de beginperiode van het regiment kenden de leidinggevenden geen rangen. Deze mensen waren leider geworden op basis van hun competenties tijdens de bezetting. Medio 1945 moest het regiment eraan geloven. Leidinggevenden moesten een meerdaags examen afleggen, waarna ze tot een passende rang werden bevorderd.

Uiteindelijk hebben de Limburgse stoters ingebed in het Amerikaanse leger gediend, terwijl de Zeeuwse en Brabantse stoters de Duitsers bevochten in samenwerking met de Britten en Canadezen. Zij kregen daar het Engelse tenue, de Limburgers werden uitgerust met Amerikaanse uniformen. Allen waren te herkennen aan de naam 'Stoottroepen' op de schouder. Bij de stoters van het eerste uur dienden niet alleen mannen. De dames die tijdens de bezetting een belangrijke rol speelden in het verzet, gingen na de bevrijding van het Zuiden ook over naar de stoottroepencompagnieën. Hier vervulden zij taken zoals verpleegster of typiste. Door reorganisaties direct na de oorlog moesten zij de stoottroepen verlaten. In het dorp Beneden-Leeuwen in het land van Maas en Waal, staat een kapel in de kloostertuin, waar jaarlijks op de tweede zondag in oktober alle gesneuvelde stoottroepers worden herdacht. Hier staan meer dan 300 namen in marmer in gebeiteld.

Tijdens haar rondreis door bevrijd Nederland deed Koningin Wilhelmina de historische uitspraak: "En dit regiment zal blijven voortbestaan!" op 18 maart 1945. Ondanks het korte bestaan, staan de stoottroepen garant voor een roemrucht en kleurrijk verleden. Na de oorlog zijn de stoottroepen ingezet in Nederlands-Indië en in Nieuw-Guinea, hiervoor is aan het regiment het Bronzen Schild toegekend.

Op 29 juni 2002 heeft Prins Bernhard bij Koninklijk Besluit zijn naam verbonden aan het Regiment Stoottroepen. Vanaf dat moment heet het regiment officieel Regiment Stoottroepen Prins Bernhard.

De helm in onze collectie is een hele mooie US M1 helm met de zgn. fixed bale (vaste haken) het standaard model dat in de oorlog werd gebruikt. Ook de sluiting is het eerste model met de haak.

De helm is op een fantastische wijze gecamoufleerd op zowel de binnen als buitenhelm. Beide helmen zijn ook van het vroege stoottroepen embleem de hertshoorns met de dolk voorzien. Op de buitenhelm zit het originele camouflagenet.