‘Beter 3 jaar mobilisatie dan 3 minuten vechten’

Voorbereiding en strijd in mei 1940 in de Achterhoek, langs de IJssel en op de Grebbeberg

Jonge dienstplichtige soldaten, die in de Achterhoek werden gestationeerd in zogenaamde grensbataljons, namen in 1939 en begin 1940 de voorbereiding op een eventuele Duitse legerinval niet al te serieus. Deze soldaten bewaakten overal in de Achterhoek bruggen en andere objecten en bouwden stellingen om die objecten te verdedigen. Ze verveelden zich vaak en hielpen daarom mee op boerderijen, zoals in Ruurlo. In Doetinchem kregen ze knutselpakketten aangereikt, om de tijd te doden. In de vroege ochtend van 10 mei 1940 veranderde alles voor die soldaten, doordat het Duitse leger Nederland binnenviel.

Wat die soldaten meemaakten en dachten staat opgetekend in het boek ‘Beter 3 jaar mobilisatie dan 3 minuten vechten’, voorbereiding en strijd in mei 1940 in de Achterhoek, langs de IJssel en op de Grebbeberg dat binnenkort verschijnt. Het belicht een minder bestudeerde periode van de Tweede Wereldoorlog, waarbij veel Nederlandse doden vielen. De eerste dode was kapitein Willem Voltelen uit Doesburg. Hij kwam uit zijn dekkingspositie in Doetinchem en werd getroffen door een stuk metaal van de brug over de Oude IJssel. Die brug was één van de vele objecten in de Achterhoek die vernietigd werd, om de Duitse opmars te vertragen.

In Zutphen sneuvelde vervolgens Karel Ernst Teijgeler, doordat een Duitse trein ongehinderd via Winterswijk kon doorrijden en vanuit de trein het vuur opende. Dat deed veel met het gemoed van de andere soldaten. De meeste soldaten van de grensbataljons wisten wel op de afgesproken plaatsen de IJssel over te komen, voordat het Duitse leger daar aankwam. Alleen het grootste deel van de grenswachten wist zich niet tijdig terug te trekken en werden gevangen genomen.

De gelegerde soldaten in de Achterhoek kwamen voor het grootste deel uit de provincies Utrecht, Overijssel, Drenthe en Noord-Holland. Na het oversteken van de IJssel werden ze als reserve-eenheden ingezet in De Hoven en bij Dieren. Daar veranderde Duits artillerievuur de Nederlandse posities in de uiterwaarden in een hel. Er vielen onder de Nederlandse soldaten tientallen doden en zwaargewonden. Door niet eerder gepubliceerde dagboeken van die soldaten, afgelegde verklaringen, brieven en interviews zijn die gevechten van minuut tot minuut gereconstrueerd. Door deze uitgebreide opzet bevat het boek nieuwe inzichten over het strijdverloop en wie de werkelijke helden waren zoals Arie Koenen, Izak Nooteboom en Jan Doorson. Doorson was van Surinaamse afkomst maar liep na de oorlog een onderscheiding mis. Ook staken soldaten zonder duidelijke reden al snel de witte vlag omhoog of weigerden zelfs te vechten.

De jonge mannen uit de Achterhoek vochten juist voor een groot deel op de Grebbeberg, van wie er veel sneuvelden. Ook dat is in kaart gebracht, net als het krijgsgevangenschap dat daar op volgde, de vrijlating een maand later, en het opnieuw in krijgsgevangenschap nemen in 1943.

Het rijk geïllustreerde boek beslaat 240 pagina’s en ruim 400 foto’s en is geschreven door Robert Ellenkamp, Jean Kreunen en Bertus de Groot. Robert Ellenkamp heeft al meerdere boeken geschreven over de Tweede Wereldoorlog. Jean Kreunen is verzamelaar van spullen uit de Tweede Wereldoorlog en is vooral bekend van zijn oorlogsmuseum in Hengelo (GD) en zijn boek ‘Een kist vol oorlogsverhalen’. Bertus de Groot uit Lopik doet al ruim 30 jaar onderzoek naar deze periode in de Achterhoek en sprak met veel oud-soldaten en bewoners en raadpleegde veelvuldig militaire archieven.

‘Beter 3 jaar mobilisatie dan 3 minuten vechten’ verschijnt in een beperkte oplage voor een prijs van 34,95 euro en is vanaf 12 april verkrijgbaar. Kijk voor meer informatie en bestellen op www.omkijkpunt.nl.

Een snoer van persoonlijke verhalen over de Tweede Wereldoorlog door Gelderland

Van maart t/m mei 2021 zijn Rijnbrink, Erfgoed Gelderland en de Gelderse Bibliotheken op zoek naar Gelderse oorlogsverhalen. Bas Steman gaat vervolgens langs bij een aantal van de meest bijzondere verhalen. In dit filmpje vertelt Frans Rozendal uit Zutphen over de oorlogsgeschiedenis van zijn familie. Ook meedoen? Stuur je oorlogsverhaal in naar mijnGelderland: 

Kijk hier het filmpje:

Frountloupe Zutphen in de picture

Onze website heeft het certificaat van het pltform voor online-museum in ontvangst mogen nemen.

Uiteraard zijn wij daar blij mee en we hopen dat wij  de verhalen achter de objecten

en de geschiedenis van de tweede wereldoorlog nog lang kunnen blijven ontsluiten.

kijk op de website online-musea en collecties

Op 3 mei 2020 is het weer zover, de halfjaarlijkse inleverdag van de landelijke Actie Niet Weggooien. Heeft u nog iets in uw bezit dat te maken heeft met de Tweede Wereldoorlog waarvan u vermoedt dat het van historische waarde kan zijn? Meld het aan bij een van onze musea! Kijk op de vernieuwde website www.actienietweggooien.nl voor meer informatie. Het is nu niet mogelijk om langs de musea te gaan om uw voorwerpen aan te leveren maar u kunt ze wel online aanmelden en op een later tijdstip langsbrengen.

Sttur een mail en ik neem contact op 

Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

In het pop up museum Rheden in oorlogstijd aan de Hoofdstraat 75 in Velp is nu de tweede thema expositie te bekijken.

Het museum is daardoor nog weer completer geworden en geeft opnieuw een indrukwekkend beeld van hoe de oorlog in de gemeente Rheden werd beleefd.

Uitgebreide aandacht voor de Jodenvervolging met een aantal zeer persoonlijke verhalen en een heel realitsisch beeld van onderduiken/schuilen en verzetswerk in de nieuw

geopende kelder.

Het museum is van vrijdag tot en met zondag van 11-17uur te bezoeken tot en met 10 mei 2020. De toegang is gratis.

Een mooi project ruim drie jaar na de sluiting van het Achterhoeks Museum 1940-1945 is het pop up museum Rheden in oorlogstijd.

Lees meer: Pop up museum Rheden in oorlogstijd geopend

In de gemeente Bronckhorst zijn de voorbereidingen gestart voor de grootschalige herdenking van onze bevrijding in 1945 volgend jaar 75 jaar geleden.

We zullen u regelmatig op de hoogte houden van de ontwikkelingen en initiatieven in onze regio en Bronckhorst in het bijzonder. 

Zeer Gelaagde lezing met leuke verrassing.

Een volle bak zoals dat zo mooi heet. Met ruim 60 bezoekers zat het ontmoetingscentrum

helemaal vol en het was een geslaagde avond met een leuke verrassing aan het eind.

Ik heb een uniek schilderij van de Short Stirling kunnen kopen.

Lezing: De noodlanding van de Short Stirling N 6045 U op 8-9-1941 in Hengelo Gld.

Vrijdag 8 maart zaal open vanaf 19.00 uur 

Veteranen ontmoetingscentrum DethmersKazerne Kazerneplein 6 7211 BM Eefde

Een presentatie door Jean Kreunen oud directeur Achterhoeks Museum 1940-1945 en actief bestuurslid van Oorlogsmuseum Overloon. 

Het unieke verhaal van de Short Stirling bommenwerper N 6045 U gecrashed op 8 september 1941.

Op 7 september 1941 stegen vanaf de basis Wyton in Engeland zeven zware bommenwerpers op van het type Short Stirling. Het doel was die nacht een bunker in Berlijn. Op de terugweg werd een toestel gevangen in de zoeklichten en geraakt door luchtafweer geschut van de Duitsers.

Het gevolg was dat ze uiteindelijk op 8 september 1941 een noodlanding moesten maken in de buurt van Hengelo Gld. De bemanning sloeg op de vlucht en binnen 24 uur hadden de Duitsers 6 van de 8 man opgepakt.

Richard Pape de navigator en Jock Moir de engineer, wisten uit handen van de Duitsers te blijven en konden na drie dagen rond zwerven onderdak krijgen bij boer Besselink in Toldijk. Met hulp van een buurman wisten ze tot in Leiden te komen waar ze alsnog werden gearresteerd. De verzetsmensen die hulp hadden geboden werden opgepakt en dat liep voor een aantal van hen niet goed af.

Het vliegtuig dat in een uitzonderlijk goede conditie was werd door de Duitsers ontmanteld en vanuit Hengelo op transport gezet naar Utrecht. Van die reis is uniek fotomateriaal beschikbaar.

Tijdens de lezing zal Jean Kreunen dit unieke verhaal met ondersteuning van foto’s en documenten onder uw aandacht brengen. Hij is daar al vanaf zijn 16^e levensjaar mee bezig geweest. Na de oorlog heeft Richard Pape zelfs een boek gepubliceerd over deze crash en zijn verdere oorlogsbelevenissen genaamd:”Met hand en tand”.

Jean wist met drie van de acht bemanningsleden contact te leggen de afgelopen jaren en kon zo het hele verhaal vastleggen.

Laat u mee terug nemen naar de tweede wereldoorlog tijdens dit bijna spannende maar ook trieste verhaal over een vliegtuigcrash en haar bemanning maar ook de verzetsmensen die hen hebben geholpen.

Lichtjes op oorlogsgraven.

Vier dagen voor kerstavond 2015 kreeg Dick Jansen uit Burgum het idee om op de oorlogsgraven in zijn woonplaats een lichtje te branden, net zoals dat al 25 jaar gebeurde op de Canadese begraafplaats in Holten. Zijn tweede gedachte was waarom kan dat niet in heel Nederland? Hij zette een Facebook actie op de respons was ongelofelijk, op kerstavond branden er op meer dan 140 plaatsen in Nederland kaarsjes bij oorlogsgraven. Een start van een nieuwe Nederlandse traditie? Het lijkt er inmiddels wel op want in 2016 is de teller de 250 plaatsen gepasseerd.

Vorig jaar heb ik het namens ons toen net gesloten Achterhoeks Museum 1940-1945 op mij genomen en ook dit jaar ben ik op kerstavond weer naar de Algemene begraafplaats in Hengelo Gld. geweest en heb op de in totaal 7 oorlogsgraven een kaarsje geplaatst.

De twee graven van de gesneuvelde Nederlandse militairen uit Hengelo Gld. in de meidagen van 1940.

De graven van de 5 geallieerde vliegeniers die op 8 augustus 1942 om het leven kwamen tijdens de crash met hun Vickers Wellington.

Lees meer: Lichtjes op oorlogsgraven Hengelo Gld. 2016

Jean Kreunen gedecoreerd tot Lid van Oranje Nassau.

Een bijzondere verrassing voor Jean Kreunen de verzamelaar en intitatiefnemer van het Achterhoeks Museum 1940-1945. Op zaterdag 21 oktober 2016 toen Jean met bijna al zijn vrijwilligers een bezoek bracht aan het nieuwe oorlogsmuseum Overloon stond daar tijdens de Brabantse koffietafel ineens Burgemeester Besselink van Bronckhorst. Zij hield een prachtig betoog waarom Jean Kreunen op aanvraag van zijn vrijwilligers een lintje heeft verdiend. U kunt het uitstekende verslag lezen in het krantenbericht hieronder. Een geweldig gebaar en prachtige voltooing van de fijne samenwerking in het voormalige Achterhoeks Museum 1940-1945 in Hengelo Gld.

Burgemeester Besselink van Bronckhorst had speciaal toestemming gevraagd om in de gemeente Boxmeer op te mogen treden. Zij hield een prachtige toespraak.

Lees meer: Jean Kreunen gedecoreerd tot Lid van Oranje Nassau.